KfW projekti u Srbiji
Zaštita biodiverziteta na Paliću / Ludašu
Donator: Nemačko savezno ministarstvo za ekonomsku saradnju i razvoj (BMZ)
Partneri: Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture
Projektni period: 2018. – 2022.
Izazovi
- Ludaško jezero je 1977. godine stavljeno pod zaštitu Ramsarske konvencije. Zajedno sa susednim Palićkim jezerom i peskovitim oblastima oko Subotice, Ludaš je međunarodno priznata oblast za zaštitu biljnih vrsta i ptica.
- Sa 214 vrsta ptica, uključujući i one značajne poput plavokljune i beloglave patke, te činjenicu da je stepsko jezero, Ludaško jezero pored Subotice je jedinstveno u Srbiji.
- Ono je sa susednim Palićkim povezano kanalom, koji služi kao kanalizacioni kolektor za Palić i okolinu. Ludaško jezero se gotovo isključivo puni iz Palićkog jezera.
- Ljudski uticaj i faktor u izmeni režima vode i veliki nanosi nutrijenata iz kanalizacije i poljoprivrednih aktivnosti suštinski su promenili karakter oba jezera.
Pristup
- Cilj projekta je da se poboljša kvalitet vode u sistemu vodosnabdevanja Palić-Ludaš kako bi se uspostavilo “potencijalno prirodno stanje”, uzimajući u obzir da ljudi žive na području sliva ovih jezera i koriste obližnje zemljište.
- Cilj programa se može podeliti na tri podcilja:
- Zaštita biodiverziteta na području Palića i Ludaša tako što će se izgraditi zeleni zaštitni deo sa biciklističkom stazom i kulama za posmatranje ptica i preduzeti mere za unapređenje autohtone flore i faune (biomanipulacija- selektivni ribolov invazivnih vrsta)
- Higijensko uklanjanje i prerada otpadnih voda po povoljnim i društveno prihvatljivim cenama, uključujući poboljšano uklanjanje nutrijenata kroz proširenje kanalizacione mreže u selu Palić i renoviranje postojećeg postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda u Subotici.
- Jačanje institucionalnih kapaciteta Opštine Subotica, Javnog komunalnog preduzeća „Vodovod i kanalizacija Subotica” i JP „Palić-Ludaš”.
Rezultati
- Vraćanje jezera (i okolnog područja) u pređašnje stanje
- Poboljšano sakupljanje i odvođenje komunalnih otpadnih vodaImproved municipal wastewater collection and disposal
- 17 km nove kanalizacione mreže u naselju Palić
- 1 nova kanalizaciona pumpna stanica u naselju Palić
- 4,9 km novog potisnog voda za transport otpadnih voda sa Palića do PPOV
- Poboljšan tretman komunalnih otpadnih voda
- Dodatno uklanjanje fosfora iz otpadnih voda PPOV Subotica, ostvareno izgradnjom bloka za uklanjanje fosfora
- Stvaranje tampon zona na jezerima Palić i Ludaš
- Uspostavljanje tampon zone zelenog pojasa oko jezera ukupne površine 32 ha
- Uspostavljanje servisnog puta oko jezera, za pristup mašina za održavanje
- Balansiranje riblje populacije u jezeru Palić
- Nabavka motornih čamaca i opreme za ribolov
- Masovna ribolovna kampanja invazivnih vrsta i poribljavanje autohtonim vrstama
- Nabavljena nove mašine za održavanje i laboratorijska oprema za praćenje kvaliteta jezera